De begeleiding

De begeleiding bestaat uit huisbezoeken van 1,5 uur waarin ik bij jou thuis kom om je met individuele begeleiding verder te helpen. Eerst wekelijks, daarna met een lagere frequentie. Omdat juist het uitvoeren van taken vaak lastig is, is de begeleiding praktijkgericht. Hierbij wordt gebruikt gemaakt van een concrete methode die gericht is op 4 punten, die hieronder verder uitgelegd worden. De begeleiding is maatwerk, jij bepaalt waar je mee aan de slag wilt gaan en in welke volgorde. Als je geïnteresseerd bent in hoe de methode werkt, kijk dan onderaan deze pagina bij Methode. Klik hier om een gratis kennismakingsgesprek aan te vragen

Gewoontes ontwikkelen

Om minder energie kwijt te zijn aan dagelijkse taken, zoals eten, slapen, het huishouden en persoonlijke verzorging, is het belangrijk om gewoontes te ontwikkelen. Dit helpt bij het langzaam automatiseren van dagelijkse taken, zodat bijvoorbeeld 's ochtends opstarten minder energie en tijd kost en er meer uit de dag gehaald kan worden. 


Vaste routines zorgen er bovendien voor dat er tijdens het uitvoeren van taken geen beslissingen meer genomen hoeven te worden over wat er precies gedaan moet worden en hoe. 


We kijken samen naar de dingen waar je moeite mee hebt, hoe je die dingen nu doet en wat daaraan verbeterd zou kunnen worden. Ik heb geen kant-en-klare routines en takenlijsten, wel een kant-en-klare manier om routines te ontwikkelen (zie ook Methode hieronder)

Het huis op orde krijgen en houden

Opruimen en schoonmaken zijn behoorlijk ongestructureerde taken. Het is moeilijk om prioriteiten te stellen en gemakkelijk om moedeloos te raken. Veel mensen vertellen dat rommel in huis veel aandacht vraagt en stress veroorzaakt. Er is heel veel te doen, maar waar moet je beginnen?


Om deze negatieve spiraal te doorbreken, besteden we tijd aan het bedenken van een plan voor het huis. Welke spullen wil je in welke ruimte opbergen, welke kasten heb je om spullen in op te bergen en heb je genoeg opbergruimte?Het doel is niet zo snel mogelijk alles aan kant, het doel is om te leren het zelf op te ruimen en het zelf opgeruimd te houden.


Vervolgens gaan we in kleine stukjes opruimen. Alles wat opgeruimd is, wordt toegevoegd aan een routine, zodat het opgeruimd blijft. Als het nodig is, kan er aandacht besteed worden aan hoe je gemakkelijk opruimt en hoe je schoonmaakt. 

Experimenteren en evalueren

Omdat het onmogelijk is om precies te voorspellen wat werkt en wat niet, ligt de nadruk op dingen proberen in de praktijk. We gaan samen een bepaalde taak doen en bespreken na afloop hoe het ging. Wat zijn de knelpunten, wat gaat gemakkelijk, hoe kan het beter? Zo komt er een eerste versie van een routine waar we in de loop der tijd net zo lang aan bij blijven schaven tot het voor jou werkt. 


Dit proces van gestructureerd experimenteren, evalueren en bijsturen komt tijdens de begeleiding steeds terug en is een onderdeel van de skillset die je aan het eind van het traject zelfstandig kunt toepassen.

Realistisch plannen

De meesten van ons kunnen wel een dagplanning of een weekplanning maken, maar hem daarna volgen is een ander verhaal. Door met planningen te experimenteren, te evalueren en bij te sturen, is het mogelijk om structuur in de dag en de week aan te brengen met een realisitische planning.


Door bijvoorbeeld een planning te maken voor 1 dag en aan het eind van de dag kritisch te kijken naar hoe de dag daadwerkelijk gelopen is, kun je een gevoel krijgen bij wat realistisch is en wat niet.


Welke activiteiten kunnen beter in de ochtend gepland worden, welke activiteiten duren langer dan je denkt, wat zijn dingen die je misschien uit kunt stellen of af kunt zeggen, zodat je niet in tijdnood komt? Hoe bepaal je wat op dit moment belangrijk voor je is en wat niet? Als niet alles kan, wat valt er dan af en wat moet absoluut vandaag gebeuren?


Naast het leren plannen en evalueren, kijken we ook naar manieren om prioriteiten te stellen, zodat je weet dat je je tijd en energie aan de goede dingen besteedt. 

De methode

Flashcards

Tijdens de begeleiding wordt gebruik gemaakt van boekjes van flashcards om routines op te bouwen. Met een klikring die open en dicht kan wordt een boekje gemaakt waar doorheen gebladerd kan worden.


Bij het verzinnen van een routine voor een activiteit wordt een boekje gemaakt met voor elke stap 1 kaartje. Elke keer dat je de activiteit doet, kun je op deze manier stap voor stap door het boekje bladeren. Uiteindelijk automatiseert de activiteit zo veel dat je het boekje steeds minder nodig hebt en het ook minder energie kost om de activiteit te doen. 


Elke boekje is anders, er zijn geen kant-en-klare routines, omdat iedereen andere stappen gebruikt om bijvoorbeeld de was te doen. Voor de een is was opvouwen 1 stap, voor de ander is het fijner om het op te delen in meer stappen. 


De materialen die gebruikt worden, kunnen aangeschaft worden tijdens het huisbezoek. 

Hoe maak je een boekje?

Eerst doen we samen de activiteit waar je mee aan de slag wilt, bijvoorbeeld de was. Terwijl jij de was doet, schrijf ik mee welke stappen je allemaal doorloopt. 


Daarna nemen we samen de stappen door en bekijken we of er dingen handiger kunnen. Als we daarmee klaar zijn, maken we van het stappenplan een kaartenboekje met op elk kaartje 1 stap. Je gaat dit zelf een week of langer uitproberen.


Tijdens de volgende afspraak evalueren we samen hoe het gegaan is. Problemen waar je tegenaan loopt, diepen we uit om te zien waar de oorzaak ligt. Als het nodig is, passen we je kaartenboekje aan en ga je weer een periode zelf aan de slag. 


Dit proces herhalen we tot je een kaartenboekje hebt dat voor jou goed werkt, zodat je over een langere periode een goede routine op kunt bouwen.

Hoe en waarom werkt dit?

Een van de symptomen van ASS, ADD of ADHD, is een beperking in de executieve functie. Als je beperkt bent in je executieve functie, betekent dit dat het bedenken van een plan en het vervolgens uitvoeren lastig voor je is. Hoewel de oorzaak bij ASS anders is dan bij ADD en ADHD, is het gevolg vergelijkbaar, namelijk dat het nemen van kleine beslissingen tijdens een activiteit ervoor kan zorgen dat je erin vastloopt. 


Door het maken van kaartenboekjes voor dagelijkse taken en activiteiten, wordt het maken van een plan en dus ook het nemen van beslissingen losgekoppeld van het uitvoeren van het plan. Dit betekent dat je tijdens bijvoorbeeld het huishouden niet je brein onnodig belast met vragen over wat je moet doen, in welke volgorde en hoe. 


Het systeem van 1 stap per kaartje helpt bovendien met het focus houden op 1 ding tegelijk. Je kunt zo niet afgeleid of gedemotiveerd raken door alle stappen die nog komen of al geweest zijn.


Door consequent vast te houden aan dezelfde stappen in dezelfde volgorde, ontstaat na verloop van tijd een routine die steeds meer op de automatische piloot gaat. Uiteindelijk kun je dingen sneller doen en kost het minder energie en aandacht.